تأثیر نور فرابنفش a بر رشد و برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی نعناع فلفلی (mentha piperita)

تنش نوری فرابنفش یکی از تنش های محیطی مهم است که در حالت شدید می تواند باعث از بین رفتن گیاهان شود. اما در گیاهان دارویی، اعمال تنش نوری فرابنفش به­صورت کنترل­شده می تواند باعث فعال­شدن سیستم های تولید متابولیت های ثانویه شده و افزایش ارزش گیاهان دارویی را باعث شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نور فرابنفش a بر رشد و فیزیولوژی گیاه دارویی نعناع فلفلی صورت گرفته است. در این پژوهش گیاهچه های نعناع فلفلی در شرایط گلخانه کشت شدند و به­صورت تکمیلی تحت پرتوتابی نور فرابنفش با طول موج 365 نانومتر حاصل از دیودهای ساطع­کننده نور در چهار تیمار 0 (شاهد)، 1، 2 و 4 ساعت پرتو فرابنفش قرار گرفتند. گیاهچه ‍ ها پس از 60 روز تیمار برداشت شدند و از نظر صفات طول شاخه، سطح برگ، وزن تر، وزن خشک، درصد ماده خشک، محتوای کلروفیل برگ، محتوای پروتئین، محتوای فنل کل و محتوای اسانس مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نوردهی فرابنفش باعث کاهش رشد رویشی و عملکرد پیکره رویشی گردید. محتوای کلروفیل در تیمارهای 1 و 2 ساعت نوردهی فرابنفش با شاهد تغییری نکرد اما در تیمار 4 ساعت نوردهی فرابنفش کاهش یافت. در مقابل افزایش در فعالیت محتوای ترکیبات فنلی و محتوای اسانس در تیمارهای نور فرابنفش دیده شد. در کل می توان چنین نتیجه­گیری کرد که گیاه نعناع فلفلی گیاهی حساس به نور فرابنفش a است که جهت مقابله با تنش فرابنفش ترکیبات فنلی در آن افزایش می یابد. اعمال تنش ملایم فرابنفش a در این گیاه با کاهش اندک عملکرد منجر به افزایش زیاد متابولیت های ثانویه می شود.